گلخانهسازی یکی از راههای مؤثر و بهرهوری در کشاورزی است که به کاشت و پرورش گیاهان در شرایط کنترل شده امکان میدهد. ساخت و مدیریت یک گلخانه با استفاده از تجهیزات مناسب و دانش کافی میتواند به کشاورزان کمک کند تا محصولات با کیفیت و در طول سال تولید کنند. این مقاله به بررسی مهمترین عناصر مرتبط با ساخت گلخانه و تجهیزات آن میپردازد.
پد سلولزی
پد سلولزی یکی از اجزای حیاتی در گلخانهسازی است. پد سلولزی به همراه قاب پد سلولزی به عنوان بخشی از تهویه و تبرید گلخانه عمل میکنند. قاب پد سلولزی از مواد با کیفیت ساخته میشوند و دارای ساختاری خاص است که امکان عبور هوای گرم از طریق آن را فراهم میکند. این تجهیزات به همراه موتورهای فنی و کنترلهای خودکار ارتباط دارند تا دما و رطوبت در گلخانه تنظیم شود.
قاب پد سلولزی برای خنک کردن هوای گلخانه در روزهای گرم تابستان بسیار موثر است. هوا از طریق سلولهای پد سلولزی عبور میکند و به انتقال حرارت از محیط گلخانه به هوا کمک میکند. این تجهیزات در بهبود کیفیت و عملکرد محصولات کشاورزی نقش بسیار مهمی دارند.
موتور رول آپ گلخانه
موتور رول آپ یکی دیگر از تجهیزات اساسی در گلخانهسازی است. این دستگاه به منظور جمع کردن و کشیدن پوششهای پلیاستر یا پلیتونل مورد استفاده قرار میگیرد. این عمل باعث تنظیم مقدار نور، دما و تهویه گلخانه میشود.
قیمت موتور رول آپ گلخانه متغیر است و بستگی به اندازه و نوع گلخانه، نوع پوشش مورد استفاده، و ویژگیهای فنی موتور متفاوت خواهد بود. همچنین، نیاز به نصب و تعمیرات موردی نیز تأثیرگذار بر قیمت دارد. انتخاب موتور مناسب با توجه به نیازهای گلخانه و بودجه مورد نظر از اهمیت بالایی برخوردار است.
سیم پلیاستر
سیم پلی استر یکی از مواد با کاربردهای گسترده در گلخانهداری است. این نوع سیم از پلیاستر ساخته شده و به منظور انجام کارهای مختلف مانند بسته بندی گیاهان، پشتیبانی از گیاهان در رشد و بلوغ، و حتی برای سیستمهای بالا بردن ساقه گیاهان به کار میرود.
سیم پلیاستر با ویژگیهایی مانند مقاومت در برابر رطوبت و شرایط جوی متغیر، ماندگاری در مقابل عوامل خورنده، و انعطاف پذیری مناسب، به عنوان یک تجهیزات مهم در گلخانهها مورد استفاده قرار میگیرد.
فلومتر
بهتر است قبل از اینکه درمورد کاربرد فلومتر در گلخانه صبحت کنیم، به این سوال پاسخ دهیم که فلومتر چیست؟ فلومتر یک تجهیزات جهت اندازهگیری جریان و سرعت جریان مایعات یا گازها است. این ابزارها در گلخانهداری برای مانیتورینگ جریان آب، محلولهای مغذی، و هوای تهویه بسیار مفید هستند.
انواع فلومتر
در گلخانهداری، میتوان از انواع فلومتر استفاده کرد. این ابزارها شامل فلومترهای الکترومغناطیسی، فلومترهای دیجیتال، و فلومترهای ترمال هستند. هر نوع فلومتر برای اندازهگیری جریان مایعات یا گازها مزایا و محدودیتهای خود را دارد و بستگی به نیازهای خاص گلخانه، انتخاب میشود.
دورههای آموزشی تصفیه آب و فاضلاب
هرکسی که در بخش کشاورزی فعال است باید دوره های آموزشی تصفیه آب و فاضلاب را گذرانده باشد. در مدیریت یک گلخانه، دانش در زمینه تصفیه آب و مدیریت فاضلاب بسیار مهم است. دورههای آموزشی مختلفی برای کشاورزان و مدیران گلخانه برای یادگیری مباحث مرتبط با تصفیه آب و فاضلاب ارائه میشود. این دورهها به مدیریت بهینه آب و منابع راهحلهای بهبود کیفیت آب و کارایی در گلخانهها آموزش میدهند.
انواع سازه گلخانه
سازه گلخانه به ساختاری گفته میشود که برای پوشش گلخانه و ایجاد فضایی مناسب برای رشد گیاهان استفاده میشود . سازه گلخانهها بر اساس شکل هندسی، کاربرد و مواد اولیه مورد استفاده، به انواع مختلفی تقسیم میشوند.
انواع سازه گلخانه بر اساس شکل هندسی
گلخانههای تونلی: این نوع گلخانهها از رایجترین انواع گلخانهها در جهان هستند. سازه این گلخانهها به شکل تونل است و از لوله گالوانیزه یا آلومینیومی ساخته میشود. گلخانههای تونلی نسبتاً ارزان و سریعالنصب هستند و مقاومت بالایی در برابر باد و برف دارند.
گلخانههای سیرکولار: این نوع گلخانهها از نظر شکل شبیه به گلخانههای تونلی هستند، با این تفاوت که سقف آنها به صورت کمان کامل است. گلخانههای سیرکولار بیشتر در مناطق گرمسیری با وزش باد شدید ساخته میشوند.
گلخانههای قلهای (شیروانی): این نوع گلخانهها از نظر شکل شبیه به سقف خانهها هستند. گلخانههای قلهای مقاومت بالایی در برابر باد و برف دارند و برای کشت محصولاتی که به نور خورشید زیادی نیاز دارند، مناسب هستند.
گلخانههای گاتیک (اسپانیایی): این نوع گلخانهها از نظر شکل شبیه به گلخانههای قلهای هستند، با این تفاوت که سقف آنها دارای قوسهای زیادی است. گلخانههای گاتیک مقاومت بالایی در برابر باد و برف دارند و برای کشت محصولاتی که به نور خورشید زیادی نیاز دارند، مناسب هستند.
انواع سازه گلخانه بر اساس کاربرد
گلخانههای تجاری: این نوع گلخانهها برای تولید تجاری محصولات کشاورزی یا زینتی استفاده میشوند. گلخانههای تجاری معمولاً بزرگ و مجهز هستند و از مواد اولیه باکیفیت ساخته میشوند.
گلخانههای آموزشی: این نوع گلخانهها برای آموزش کشاورزی و پرورش گیاهان استفاده میشوند. گلخانههای آموزشی معمولاً کوچک و ساده هستند و از مواد اولیه ارزانقیمت ساخته میشوند.
گلخانههای خانگی: این نوع گلخانهها برای پرورش گیاهان خانگی و زینتی استفاده میشوند. گلخانههای خانگی معمولاً کوچک و جمعوجور هستند و از مواد اولیه سبکوزن ساخته میشوند.
انواع سازه گلخانه بر اساس مواد اولیه
گلخانههای چوبی: این نوع گلخانهها از قدیمیترین انواع گلخانهها هستند. سازه گلخانههای چوبی معمولاً از چوب ساخته میشود و پوشش آنها از شیشه یا پلاستیک است.
گلخانههای فلزی: این نوع گلخانهها از رایجترین انواع گلخانهها هستند. سازه گلخانههای فلزی معمولاً از لولههای گالوانیزه یا آلومینیومی ساخته میشود و پوشش آنها از شیشه یا پلاستیک است.
گلخانههای پلی کربنات: این نوع گلخانهها از جدیدترین انواع گلخانهها هستند. سازه گلخانههای پلی کربنات معمولاً از فلز یا چوب ساخته میشود و پوشش آنها از ورقهای پلی کربنات است.
انتخاب نوع سازه گلخانه به عوامل مختلفی مانند شرایط اقلیمی منطقه، نوع محصول مورد کشت، بودجه و نیازهای کشاورز بستگی دارد.
سخن پایانی
به عنوان خلاصه، ساخت گلخانه به همراه تجهیزات مناسب و دانش کافی در زمینه مدیریت آب و تهویه میتواند به کشاورزان کمک کند تا بهرهوری و کیفیت محصولات خود را افزایش دهند. انتخاب و استفاده صحیح از تجهیزات مهم و دانش به روز در گلخانهداری نقش کلیدی در موفقیت این صنعت دارد.